Hạt lanh và dầu hạt lanh được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe, cung cấp một lượng lớn protein và chất xơ, giảm cảm giác thèm ăn và hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Vậy công dụng của hạt lanh là gì? Cùng điểm qua những lợi ích dinh dưỡng nổi bật của hạt lanh với sức khỏe trong bài viết dưới đây.
Mục lục
Hạt lanh là gì?
Hạt lanh có tên khoa học là Linum usitatissimum, và tên tiếng Anh là “flaxseed”. Đây là một loại hạt nhỏ có dầu và có nguồn gốc từ Trung Đông từ hàng ngàn năm trước. Hạt lanh có kích thước tương đương như hạt vùng, có màu hổ phách hoặc màu nâu vàng. Bề mặt vỏ ngoài cứng, trơn nhẫn và sáng bóng. Tuy nhiên hạt lanh lại không có mùi vị đặc trưng riêng nên rất dễ bị nhầm lẫn với một số loại hạt khác.
Phân bố
Cây lanh có vị trí lịch sử lâu đời ở Âu châu, vì vua Charlemagne nước Pháp khi thấy cây này có giá trị trong việc nấu nướng, y học và sợi để dệt vải, liền ra đạo luật yêu cầu trồng và ăn hạt này. Sau Charlemagne, hạt lanh được tán thưởng khắp cả Âu châu. Đến thế kỷ XVII, những người di dân mang hạt lanh qua trồng tại Canada, là nước hiện nay sản xuất hạt này nhiều nhất tại châu Mỹ.
Thành phần và giá trị dinh dưỡng của hạt lanh
Hạt lanh có 2 thành phần dưỡng chất chính đó là omega-3 và ligan, chiếm tỉ lệ gấp 700 đến 800 lần so với một số thực phẩm khác. Bên cạnh đó, trong hạt Lanh còn chứa khá nhiều lượng chất xơ tự nhiên gần bằng với hạt Chia. Chỉ với 7g hạt Lanh đã chứa tới khoảng 3g chất xơ, giúp cung cấp từ 8 – 12% lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể người mỗi ngày. Bên cạnh đó thì lượng chất xơ hòa tan chứa khoảng 20 – 40% , 60 – 80% còn lại là các chất xơ không hòa tan với những công dụng khác nhau
Bảng dưới đây thể hiện tất cả các thông tin về thành phần có trong hạt lanh.
Thành phần của hạt lanh | Lượng |
Calo | 534 |
Nước | 7 % |
Protein | 18.3 g |
Carb | 28.9 g |
Đường | 1.6 g |
Chất xơ | 27.3 g |
Chất béo | 42.2 g |
Bão hòa | 3.66 g |
Không bão hòa đơn | 7.53 g |
Không sinh cholesterol | 28.73 g |
Omega-3 | 22.81 g |
Omega-6 | 5.9 g |
Chất béo chuyển hóa | ~ |
Công dụng của hạt lanh
Phòng ngừa ung thư
Theo các chuyên gia cho biết, khả năng phòng ngừa ung thư hiệu quả của hạt Lanh xuất phát từ đặc tính của 2 loại hoạt chất Ligan và Omega 3. Hai chất này có khả năng ngăn ngừa sự hình thành của các mạch máu mới trong khối u; từ đó có thể phòng chống sự phát triển của các bệnh ung thư, nhất là ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú. Điểm nổi bật của hạt Lanh chính là hàm lượng hoạt chất ligan chiếm tỉ lệ gấp 700 đến 800 lần so với một số thực phẩm khác, đồng thời còn có khả năng chống oxy hóa cực kỳ tốt. Vì vậy chúng được xem là “thần dược” trong việc phòng ngừa ung thư.
Theo một nghiên cứu tại Canada ở hơn 6.000 phụ nữ, những người ăn hạt lanh có nguy cơ mắc ung thư vú thấp hơn 18%. Theo một số nguyên cứu trong phòng thí nghiệm và nghiên cứu trên động vật, hạt lanh cũng có khả năng ngăn ngừa ung thư ruột và ung thư da.
Giảm lượng cholesterol, tốt cho hệ tim mạch
Hạt lanh khi hấp thụ vào cơ thể sẽ giúp làm giảm lượng cholesterol LDL – cholesterol xấu trong máu. Ngoài ra còn có thể làm ức chế sự hình thành và phát triển của các khối u và giảm thiểu nguy cơ viêm động mạch. Theo các chuyên gia dinh dưỡng nhận định rằng những người bị bệnh tim mạch chỉ cần tiêu thụ 30g bột hạt Lanh cho mỗi ngày liên tục trong vòng 3 tháng sẽ có thể giảm lượng cholesterol LDL xuống tới 20%, khi đó nguy cơ mắc bệnh tim mạch cũng được hạn chế tối đa.
Lượng chất xơ dồi dào trong hạt lanh cũng có hỗ trợ tốt cho người tim mạch.
Ổn định huyết áp
Một trong những công dụng của hạt lanh là giúp ổn định huyết áp. Đối với những người thường hay bị huyết áp cao hãy sử dụng hạt lanh mỗi ngày liên tục trong vòng khoảng 6 tháng sẽ có thể làm giảm huyết áp một cách rõ rệt. Qua tác dụng này cũng sẽ giảm thiểu được nguy cơ tử vong do bệnh tim tới 7% hoặc do bị đột quỵ.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Trong thành phần của hạt Lanh còn chứa chất xơ hòa tan là Mucilage – một loại chất xơ tạo gel có khả năng làm ức chế quá trình điều tiết glucose khi hấp thụ vào máu. Thêm vào đó trong loại hạt này còn chứa hoạt chất SDG sẽ giúp ngăn ngừa hiệu quả nguy cơ hình thành và phát triển của các tác nhân gây nên bệnh tiểu đường, quá đó sẽ giúp hạn chế các biến chứng dẫn đến bệnh tiểu đường từ tuýp I qua tuýp II.
Công dụng của hạt lanh trong việc giảm cân giữ dáng
Nhờ vào hàm lượng dồi dào chất xơ tự nhiên mà hạt Lanh mang lại lợi ích rất lớn cho việc giảm cân một cách hiệu quả; đó là bởi các chất xơ này khi hấp thụ sẽ hạn chế được chứng thèm ăn và tạo cảm giác no nê hơn. Ngoài ra dưỡng chất Omega 3 có trong loại hạt này cũng có thể hỗ trợ cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa và đồng thời giảm thiểu nguy cơ mắc phải các bệnh đường ruột. Ngoài ra hoạt chất Lignan còn có tác dụng đốt cháy chất béo dư thừa một cách triệt để và kích thích quá trình trao đổi chất.
Nuôi dưỡng làn da, làm sáng da
Sử dụng hạt Lanh thường xuyên cũng sẽ giúp nuôi dưỡng làn da và cải thiện sắc tố da. Đó là nhờ có dưỡng chất Omega 3 trong hạt lanh có công dụng nuôi dưỡng làn da từ sâu bên trong; duy trì độ ẩm cần thiết cho da; bên cạnh đó còn giúp bảo vệ da khỏi những tác nhân gây hại như bụi bẩn, ô nhiễm môi trường xâm nhập từ bên ngoài gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Ngoài ra các chất chống oxy hóa cao còn giúp cải loại bỏ các sắc tố xấu và bảo vệ da khỏi những tác nhân gây hại cho tế bào da.
Một số lưu ý khi sử dụng hạt Lanh
- Tuyệt đối không ăn trực tiếp hạt Lanh dưới dạng thô vì trong thành phần loại này có chứa độc tố sẽ gây hại cho cơ thể
- Những trường hợp phụ nữ mắc ung thư vú, tiết niệu hoặc lạc nội mạc tử cung cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước dùng loại hạt này vì khi hấp thụ vào cơ thể một số hoạt chất trong hạt Lanh sẽ có tác dụng như estrogen gây hại cho sức khỏe.
- Với những phụ nữ khi đang mang thai cũng được khuyến cáo không nên sử dụng để tránh mắc phải những tác dụng phụ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Đối với đối tượng nam giới đang mắc phải chứng ung thư tiền liệt tuyến cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung thực phẩm này vào chế độ dinh dưỡng riêng biệt.
- Với những trường hợp người bệnh bị tắc ruột, viêm ruột hoặc hẹp thực quản tốt nhất tránh tiếp xúc loại hạt này dưới mọi hình thức để tránh gây cho bệnh tình trở nên nặng hơn do loại hạt này chứa khá nhiều chất xơ không hòa tan.
- Ở những người đang sử dụng các thuốc có tác dụng chống hiện tượng đông máu, thuốc đặc trị bệnh tiểu đường hoặc thuốc tránh thai cũng không nên sử dụng hạt Lanh để tránh làm mất tác dụng của thuốc gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Hạt lanh đã trở loài hạt được yêu thích do hàm lượng cao omega-3 axit béo, chất xơ và các hợp chất thực vật khác. Công dụng của hạt lanh đem lại nhiều giá trị sức khỏe quý giá. Hãy bổ sung thêm hạt lanh vào chế độ ăn phù hợp nhé!